مگسهای سفید گلخانه به تعداد زیادی میزبان حمله میکنند. میزبانهای اقتصادی و مهم آن عبارتند از: لوبیا، کدوی چینی، خیار، کدوی خوراکی، بادمجان، لوبیای سبز، فلفل سبز، کاهو، گیاهان زینتی، بنت فنسول، سیبزمینی، کدو تنبل، رز، توت فرنگی. سیبزمینی شیرین، گوجه فرنگی، توتون، تنباکو، شاهی، هندوانه. همچنین بسیاری از علفهای هرز بعنوان میزبان ثا نویه برای این آفت عمل مینمایند.
خسارت
پورهها و حشرات کامل شیره گیاهی را از برگها میمکند. خسارت، اغلب قابل مشاهده نیست. جمعیت بالای حشره باعث کاهش قدرت گیاه میزبان میشود. حشرات بالغ و جوان از خود عسلک ترشح میکنند. این ماده چسبناک محیط گشت مناسبی برای قارچهای دودهای هستند. عسلک و قارچهای دودهای باقیمانده در گیاه بطور قابل توجهی بازار پسندگی گیاهان و میوهای را کاهش میدهند.
مدیریت آفت
مگس سفید گلخانه در محصولات گلخانهای به طرق مختلف انتقال مییابد:
1ـ از طریق قلعهها و گیاهانی که از آنها گیاهان اصلی را در گلخانه تکثیر میدهیم.
2ـ از طریق گیاهان مسنتر همان گیاه در گلخانه
3ـ از طریق علفها یهرز یا گیاهان آلوده در گلخانه
4ـ از طریق گیاهان یا علفهای هرز اطراف و بیرون گلخانه
5ـ از طریق پرسنل گلخانه و کسانی که گلهای سفید بالغ را در لباسهایشان به درون گلخانه منتقل میکنند و بدین طریق بعنوان یک اینکولوم اولیه عمل مینمایند.
ـ برنامه کنترل میبایست زمان مشاهده، اولین مگسهای سفید در گلخانه آغاز شود.
ـ برای کنترل بیولوژیک یک عملیات Monitoring (پیش آگهی) پیوسته انجام دهیم. به این علت که ممکن است جمعیتی از پارازیتها بطور خودکار تشکیل شده باشند و یا بهر علتی پارازیتها قادر به کنترل مگسهای سفید نباشند.
ـ دما نقش بسزایی در توسعه پارازیتهای Encarsia دارد و بنابراین تأثیر دما در اثر متقابل پارازیت و میزبانش (مگس سفید) میباشد. دمای گلخانه باید در یک حد مطلوب حذف شود تا اثر متقابل پارازیت و میزبان افزایش یابد. بعنوان مثال دمای بحرانی برای پارازیت روی گوجه فرنگی و نسبت قنسول تقریباً 74 فارنهایت است.
کود اوره با پوشش گوگردی( SCU ) به عنوان یک نوع کود آهسته رهش که دارای راندمان بالا و مزایای بسیار زیادی برای خاک و گیاهان است ، در صنایع کشاورزی کاربرد زیادی دارد. اخیراً در کشور ما نیز با توجه به راندمان پایین کود شیمیایی اوره اتلاف آن ، آلودگی شدید خاکها و منابع زیرزمینی آب به نیترات و نیتریت ، کاهش جذب عناصر ریزمغذی بدلیل بالابودن PH خاکها و … استفاده از این نوع کود نه تنها برای مزارع شالیزار که بطور کامل در آب غوطه ورند بلکه برای تمام اراضی کشاورزی توصیه شده است . زیرا صرف نظر از مزایای فوق گوگرد نیز به عنوان یک ماده حیاتی در ساختمان پروتئین ها ، به عنوان کاهنده PH خاکها و در نتیجه ایجاد شرایط جذب عنصر ریز مغذی خصوصا آهن و روی که مردم کشور ما در فقدان میزان آهن و روی رکورد دار می باشند، دارد .
در کشور ما سالانه بیش از یک میلیون و ششصد هزار تن اوره جهت تامین نیاز ازت گیاهان در صنایع کشاورزی استفاده می شود.متاسفانه باتوجه به راندمان پایین آن( اتلاف بیش از پنجاه درصد ازت) ، کشاورزان مجبورند جهت تامین نیاز گیاهان مقادیر بیشتری کود استفاده نمایند. البته ازدست دادن این مقدار ازکود نه تنها باعث اتلاف هزینه های بسیار زیادی می شود بلکه بخاطر وجود بیوره و همچنین تشکیل نمکها و کمپلکسهای دیگر در خاک، کاهش راندمان خاک و آلودگی شدید آن ( سفت شدن خاکها) و آلودگی منابع زیر زمینی آب را نیز بدنبال دارد.
پارازیتهای شته
بسیاری از زنبورهای micro – hymeroptera مثل Aphidus colemani، Aphidus matricariae، Aphidus ervi یا Aphidus abdominalis برای مبارزه بیولوژیک در آلاسکا بسیار شناخته شده هستند و بسیاری از گونههای شتهها را کنترل میکنند. زنبور پارازیت تخم خود را در بدن شته بالغ میگذارد. شتهای که بوسیله Aphidus پارازیت شده تبدیل به یک جسد مومیایی شده قهوهای رنگ میشود که پس از 10 روز یک زنبور پارازیت جدید از آن خارج میشود. Aphidus برای مبارزه با گروههای کوچک شته و یا حتی شتههای تکی جهت جلوگیری از افزایش جمعیت آنها بسیار مؤثر است.ادامه مطلب...
لکه طاووسی زیتون (Olive Peacock Spot) :
عامل بیماری : Spilocaea oleagina
رده بندی عامل بیماری : Deuteromycota , Deuteromycetes , Hyphales , Dematiaceae ادامه مطلب...
نماتدهای زیتون : Olive Nematodes
نماتدهای مختلفی به ریشه زیتون حمله می کنند، مانند نماتد مولد غده ( Root Not Nematod ) شامل گونه های مختلفی از جنس Meloidogyne ، نماتد مرکبات ( Tylenchulus semipenetrans )، نماتدهای مولد زخم ( Root Lesion Nematodes ) شامل گونه های مختلفی از جنس Pratylenchus و همینطور دو نماتد دیگر که اهمیت کمتری دارند، شامل نماتد غلاف ( Sheat Nematode ) به نام Hemicycliophora arenaria و نماتد سوزنی ( needle Nematode ) با نام Paralongidorus eucalipti .
نماتد مولد غده : Root Not Nematode
این نماتد به بسیاری از گیاهان باغی و زراعی، شامل بسیاری از سبزیجات، درختان میوه، انگور، شبدر و یونجه حمله می کند. این نماتد باعث بوجود آمدن گال یا گره روی ریشه ها و کاهش قدرت گیاه، با اختلال در عملکرد ریشه ها می گردد. خسارت در خاکهای سبک و شنی بالاتر است و اگر درختان زیتون در خاکهایی که دارای جمعیت بالایی از این نماتد است کشت شوند، رشد ضعیفی خواهند داشت. این نماتد باعث چروکیدگی و دیر باز شدن شکوفه ها می شود. گزارش شده است که کلتیوارهای Meashon و Tofany به گونه M. incognita مقاومند. کلتیوارهای Krygula و Picual به پوسیدگی ریشه و نماتد M. incognita مقاوم هستند. کلتیوار Allegra که توسط دانشگاه کالیفرنیا ارائه شده است به گونه های مختلف نماتد مولد غده مقاوم است.
نماتد مرکبات : Citrus Nematode
این نماتد مخصوصآ در زمین هایی که قبلآ در آنها مرکبات و انگور کشت می شده است، وجود دارد و در ضمن به خاکهای شنی هم محدود نمی شود. بیش از ? هزار نماتد ماده در هر ده گرم خاک بالاتر از آستانه خسارت محسوب می شود و چنین زمینی باید با نماتدکشها سمپاشی شود. این نماتد در مرکبات باعث زوال تدریجی درخت می شود و به آن ظاهری ترکه ای ( twiggy )می دهد. تا به حال رقم مقاومی نسبت به این نماتد گزارش نشده است و بهتراست از کشت در خاکهای حاوی این نماتد اجتناب کرد.
نماتد های مولد زخم : Root Lesion Nematodes
گونه های مختلفی از جنس Pratylenchus به زیتون حمله می کنند مانند P.valnus و P. penetrans .این نماتد علاوه بر زیتون از گیاهان دیگری مانند انگور، سبزیجات، درختان میوه، گیاهان زینتی و شبدر گزارش شده است.این نماتد باعث کوتولگی و مرگ شاخه ها در درختان جوان می شود. بافتهای ریشه های فرعی و بخشهایی از ریشه های قطورتر، در اثر تغذیه نماتد از بین می روند و پوسیده شده، تیره رنگ می گردند. خسارت ناشی از پوسیدگی ریشه و پژمردگی های قارچی درگیاهانی که در معرض حمله این نماتدها قرار گرفته اند، شدیدتر است.
برخی معتقدند که P. neglectus از ریشه درختان زیتون تغذیه نمی کند.
سایر نماتدها :
نماتدهای دیگری مثل گونه های مختلفی از جنسهای Helicotylenchus , Xiphinema
Rotylenchulus , Hoplolaimus و Criconemella از باغهای زیتون سایر کشورها گزارش شده اند. ولی میزان خسارت آنها هنوز برآورد نشده است.
کنترل نماتدها :
?- در صورت امکان از کشت در زمین های آلوده خودداری کنید.
?- برای تعیین نوع و میزان جمعیت نماتدها، قبل از کشت در زمین، از آن نمونه برداری کنید.
?- از نهالهای سالم که در مراکز معتبر تهیه شده اند استفاده کنید.
?- اگر جمعیت نماتدها در خاک زیاد بود، قبل از کشت خاک را با سموم تدخینی ضدعفونی کنید ( با استفاده از متیل بروماید، متام سدیم یا Basamid granular ® ) یا زمین را آیش بگذارید و یا از گیاهان پوششی مقاوم به نماتدها استفاده کنید تا زمانی که جمعیت آنها در خاک کاهش یابد. می توانید برای کم شدن هزینه ها از تدخین نواری استفاده کنید ( Strip Fumigation ) ولی آلودگی مجددآ می تواند از مناطق آلوده به نواحی سالم منتقل شود.
?- مواد آلی اصلاح کننده خاک در برخی از گیاهان زراعی می توانند تحمل گیاه را نسبت به نماتدها افزایش دهند ولی هنگامی که جمعیت نماتدها بالا است، استفاده از آنها به تنهایی کافی نیست.
?- نماتدکش هایی که بعد از کشت استفاده می شوند مثل Nemacure برای درختان زیتون توصیه نشده اند.
?- درختان آلوده و ضعیف شده را بیشتر آبیاری کنید تا به درخت استرس وارد نشود. در ضمن توجه داشته باشید که اکثر گیاهانی که به عنوان گیاهان پوششی ( Cover Crops ) به کار می روند، میزبان نماتدهای مولد غده و مولد زخم هستند.
نحوه تدخین خاک :
نحوه استفاده از متیل بروماید در بخش مبارزه با قارچ آرمیلاریا شرح داده شد. در این بخش نحوه تدخین با متام سدیم را شرح می دهیم:
برای استفاده از متام سدیم خاک باید مرطوب باشد ( برعکس متیل بروماید ) به همین دلیل، برای بدست آوردن نتیجه مناسب، خاک را از آب اشباع کنید ( نه غرقاب ) . در ضمن به آبی که در طول مبارزه به زمین می دهید حتمآ مقداری متام سدیم اضافه کنید، طوری که غلظت سم در تمام لوله های آبیاری یکنواخت باشد.
بعد از کاربرد سم در خاکهایی که بافت سبک دارند، به آسانی زهکشی می شوند و گرم هستند، به مدت ?? - ?? روز از کشت خودداری کنید. وقتی خاک سرد است و بافت ریزی دارد یا مقدار آلودگی در آن بالا است، ?? - ?? روز از کشت کردن خودداری کنید.این روش ( استفاده از متام سدیم در آب آبیاری ) به ندرت اعماق بیش از یک متر را ضدعفونی می کند. این ماده کمتر از متیل بروماید که تحت شرایط خشک به کار می رود موثر است اما در نقاطی که خاک بیش از اندازه برای استفاده از متیل بروماید مرطوب است ،می توان از متام سدیم استفاده کرد.
برای ضد عفونی خاک باید زمین را به عمق ?? - ?? سانتیمتر شخم زد و تسطیح نمود و سپس سم را به نسبت ? - ? درصد با آب مخلوط کرد . ??? لیتر از این محلول برای سمپاشی ??? متر مربع کافی است. بعد از آن زمین را باید آبیاری کرد تا رطوبت به عمق ?? سانتیمتری برسد.
از متام سدیم ( واپام ) همیشه قبل از کشت استفاده می کنیم و این سم در زمانی که گیاه در مزرعه وجود دارد یا در زمین های مجاور قطعات کشت شده یا باغها قابل استفاده نیست.در ضمن متام سدیم در خاکهایی که حرارتی کمتر از ?? درجه دارند، تبخیر نمی شود و ضدعفونی بی فایده خواهد بود.
اگر بخواهیم محل درخت آلوده را ضدعفونی کنیم، درخت آلوده و تمام بقایای آن را خارج می کنیم . حفره ای به قطر ? متر در محل حفر کرده و با ?/? لیتر متام سدیم ( که دارای ?? درصد سم خالص است ) حفره را ضدعفونی کرده محل را آبیاری می نماییم.
کنههای تار عنکبوتی
چهار گروه از کنهها در گلخانه مهم هستند: 1ـ کنههای تار عنکبوتی (کنه دو نقطه تار عنکبوتی) 2ـ کنه تار عنکبوتی کاذب یا کنه پهن 3ـ کنههای پهن و Cyclamen 4ـ کنههای جوانه، گ الزا، زنگسار یا کنههای اریونید
مبارزه:
کنترل زراعی
برخی از فعالیتها در گلخانه باعث جلوگیری از طغیان کنهها میِوند. استفاده از گیاهان غیر الوده و بدون آفت و بریدن قسمتهای آلوده الزامی است. دانستن اطلاعات کافی در مورد گونهها / واریتههای قابل طغیان میتواند به کشاورز در اجتناب از کاشت آن گیاهان یا آگاهی از گیاهان مستعد بعنوان گیاهان شاخص کمک کند. استفاده از روشهای آبیاری نیز میتواند روی جمعیت کنهها مؤثر باشد. استرس کم آبی بهترین روش برای جلوگیری کنههاست در حالیکه سیستم آبیاری (آبپاشی) از بالا مناسب جلوگیری از طغیان کنهها نیست.
کنترل بیولوژیک
تعدادی گونه شک ارچی علیه کنههای تار عنکوبی در گلخانه در دسترس میباشد. گونههای Phytoseiulus Persimilis، Mesoseiulus longipes، (Galendromus Occidentalis) و Neoselius Californicus، (Amblyseius Californicus) در بازار تحت نام تجاری Spidex® (بصورت بطری) و Spidex-Plus® (بصورت کیسههای کاغذی) این شکارچیهای کنه خواص بینظیری دارند. بعنوان مثال M.occidentalis میتواند دامنه بزرگ یا رطوبت و بخار را میتواند تحمل کند و یا برخی از گونههای دیگر میتوانند سمومی مثل azinphosmethyl (Guzathion®) و Carbaryl (Sevin®) را تحمل کنند. گونه M.longipes شرایط گرم و خشک را بهتر میتواند تحمل کند. گونه M. Californicus در تراکم کمتر کنههای تار عنکوبتی بهتر میتواند زندگی کند و در دوره طولانیتری با کنهها مبارزه میکند.
بکارگیری چندین گونه از شکارچیها نتیجه بهتری را دربر خواهد داشت. بهترین راه کاربرد اینست که این شکارچیها را بصورت پیشگیرانه و در چندین مقطع زمانی قبل از تشخیص اولین آفات یا خسارت آنها در گلخانه رهاسازی کرد. گهگاه از آنها برای پایین آوردن جمعیت بالای کنهها در گلخانه و بعنوان حشرهکشهای طبیعی در تعداد زیاد استفاده میشود. از آنجایی که این شکارچیها قیمت بالایی دارند میبایست قیمت تهیه و رهاسازی را نیز ملاحظه کنیم. از این گذشته بکارگیری آفتکشها قبل و بعد از رهاسازی شکارچیهای کنه ممکن است اثرات منفی در مبارزه داشته باشد.
کنترل فیزیکی
پاشیدن آب به مقدار زیاد و با فشار بالا بطوریکه در برخی کاربردها با دستگاههایی همچون Water Wand و Jet-All Water آزمایش شده میتواند بسیاری از کنهها را از میان شاخ و برگ گیاه بیرون براند و یا اینکه موقتاً آنها را در جای خود ثابت نگه دارد. بطوریکه در گزارشات میتوان دید پرورش دهندگان رز در شرق Texas از این ابزارها بطور موفقیتآمیزی علیه کنهها و جهت متوقف کردن آنها استفاده میکنند.
کنترل شیمیایی
جدول شماره 2 لیستی از تولیدات ثبت شدهای از حشره / کنهکشهای گیاهان زینتی که در حال حاضر استفاده میشود را نشان میدهد. هدف از انتشار چنین لیستی، جمعآوری مثالهای ویژهای از تولیداتی است که دارای مواد موثر مختلف هستند. تعداد زیادی از محصولات در بازار وجود دارند که دارای واد مؤثر یکسان در ترکیبشان هستند که ممکن است از نظر فرمولاسیون یکسان یا غیریکسان باشند.
بسیاری از حشرهکشها نیز خاصیت کنهکشی دارند، در حالیکه برخی از حشرهکشها فقط بر روی گروه معینی از گونههای کنهها مؤثر هستند. (جدول 1) یا اینکه هیچ وجه اثری روی کنهها ندارند. در واقع استفاده بیش از اندازه برخی از حشرهکشها میتواند باعث طغیان کنهها در آینده شود. زمانیکه در گلخانه هم کنه و هم حشره آفت وجود دارد استفاده از یک ترکیب حشرهکش ـ کنهکش بهترین روش کنترل شیمیایی بحساب میاید.
قبل از رهاسازی شکارچیهای کنه، برای کاهش جمعیت کنهها میتوان از صابونهای حشرهکش استفاده کرد زیرا که این ترکیبات پس از خشک شدن هیچ نوع باقیمانده مضری برای دشمنان طبیعی برجا نمیگذارند.
کنه کشهای مختلف ویژگیهای کاربردی مختلفی دارند. بعنوان مثال کنهکش Avid® از برخی جوانب سیستمیک است زیرا که بداخل سلولهای گیاه تیمار شده نفوذ میکند اما همین کنهکش اگر در سطح برگ باقی بماند. سرعت تجزیه میشود. همچنین یک نحوه اثر بینظیر را بر روی سیستم عصبی کنه دارد مشلات گیاهسوزی کمی ایجاد میکند. کنهکش Pentac® به آرامی اثر میکند به پرتوهای ماوراء بنفش حساس است، مشکلات گیاهسوزی کمی هم ایجاد میکند. مقاومتی هم در کنهها گزارش نشده است. Thiodan® بر روی برخی از واریتههای داودی گیاهسوزی ایجاد میکند. صابونهای کنهکش ـ حشرهکش هیچ نوع با قیماندهای ایجاد نمیکنند. Sulfar بعنوان یک کنهکش ثبت شده، بر روی سبزیجات و گیاهان زراعی باعث گیاهسوزی بالایی میشود، باقیماندههایی بر روی گیاهان ایجاد میکند، مقداری خاصیت قارچکشی دارد و قیمت ارزانی دارد. برخی از تولیدات سمی هم نسبت به بقیه اثرات بسیار زیانبار بیشتری بر روی دشمنان طبیعی ایجاد میکنند و برخی از گونههای شکارچی کنهها هم نسبت به آفتکشها از خود مقاومت نشان دادهاند.
کمک کنندهها (مواد کمکی):
مواد افزودنی به مخزن (پخش کنندهها، چسبندهها، بافرها) میتوانند بازدهی کنهکش استفاده شده را بالا برند. یک دستورالعمل خوب به شرح زیر است: یک ماده کمکی را زمانی استفاده کنید که قابلیت افزایش دهنگی اثر سم در آن به اثبات رسیده باشد. استفاده از پخش کنندهها یا مرطوب کنندهها در افزایش اثر اکثر کنهکشها نقش مؤثری دارند. بخصوص بر روی گیاهانی که برگهیشان لایه مومی (Wax) دارد از شویندهها بعنوان افزایش دهنده قدرت نفوذ کنهکش در بدن کنه استفاده میشود. از طرف دیگر استفاده از برخی مواد کمکی در کنهکشها مثل (ie-Nu-Film-P plus Auid®) باعث کاهش اثر کنهکش میشود و یا استفاده از موادی همچون (ie-spreader-sticker materials or agricultural oil plus joust®) باعث گیاهسوزی میشود. همیشه قبل از استفاده از مواد کمکی برچسب پشت سموم و مواد کمکی را مطالعه کنید. تحقیقات در مورد اینکه آیا اضافه کردن موادی همچون تولیدات فرمونی باعث افرایش اثر کنهکشها میشود بینتیجه مانده است
لیست کل یادداشت های این وبلاگ