حشره کش – دلتامترین

نام و  مشخصات فیزیکی و شیمیایی

1.   نام عمومی :  Deltamethrin

2.   کلاس :          Insecticide

3.   گروه :             بایروتروئید

4.   فرمول و وزن ملکولی:  (2/505) 3NO2Br19H22C

سایر مشخصات

1- فرومولاسیون ثبت شده در ایران :  W/V %5/2 EC-

2- نام تجاری :      -Decis

کاربرد

1- نحوه تاثیر : حشره کش گوارشی و تماسی

2- موارد مصرف : علیه مینوز لکه گرد درختان میوه و پرودونیای چغندرقند  ( توصیه شده)    

3-مقدار مصرف : محلولپاشی به نسبت 5/0 در هزار از فرم تجاری برای مینوز لکه گرد و مصرف یک لیتر در هکتار برای پرودونیای چغندرقند

پادزهر

دیازپام، پادزهر واقعی نیست و فقط سیستم اعصاب مرکزی را تسکین می دهد

ملاحظات

-

حشره کش - دیازینون

نام و  مشخصات فیزیکی و شیمیایی

1.   نام عمومی :  Diazinon

2.   کلاس :      Insecticide

3.   گروه :        ارگانوفسفره

4.   فرمول و وزن ملکولی:  (3/304) PS3O2N21H12C

سایر مشخصات

1- فرومولاسیون ثبت شده در ایران : %30SC

TC % 2،5،10D  %10O  %40WP  %60 ، 25 ، 20 EC-

2- نام تجاری :    -)%30SC) Diacap   ، Busudin-

کاربرد

1- نحوه تاثیر : حشره کش غیر سیستمیک با اثر تماسی و گوارشی و تنفسی

2- موارد مصرف : wp  جهت مبارزه با کرم سیب و مگس گلابی و سرخرطومی سیب و ( توصیه شده) گلابی ، خوشه خوار انگور ، جوانه خوار کاج ، %30sc  علیه سوسری - EC  جهت مبارزه با کرم سیب ، پسیل گلابی ، شپشکهای پسته و مرکبات و نخیلات و آفات چغندرقند – گرانول %10 ، 5 علیه کرم ساقه خوار برنج 

3-مقدار مصرف : علیه کرم ساقع خوار برنج 2 لیتر در هکتار ، برای نخیلات 5/1 تا 2 لیتر ، برای چغندر قند 1 تا 5/1 لیتر علیه کرم سفید ریشه درختام میوه و درختان جنگلی 3 تا 5/3 لیتر ، علیه لیسه و شته درختان میوه و پسیل گلابی و تریپس مو و شپشک پسته و مرکبات محلول 1 در هزار از %60 EC ‌، برای برنج KG ‌15 گرانول 10% ، %30SC ‌: CC‌100 در 5 لیتر آب

پادزهر

آتروپین – توکزو گونین

ملاحظات

این سم کولین استراز خون را کاهش می دهد قابل ذکر است فرمولاسیون کامل دیاکاپ بصورت دیازینون 30% میکروکپسول سوسپانسیون می باشد و 50LD

ORAL  این فرمولاسیون برای موش  

حشره کش - فن پروپاترین

نام و  مشخصات فیزیکی و شیمیایی

1.   نام عمومی :  Fenpropathrin

2.   کلاس :          Insecticide

3.   گروه :            پایروتروئید

4.   فرمول و وزن ملکولی:  (4/349) 3NO23H22C

سایر مشخصات

1- فرومولاسیون ثبت شده در ایران :    %10EC-

2- نام تجاری :      Danitol-

کاربرد

1- نحوه تاثیر : حشره کش و کنه کش گوارشی و تماشی و دور کننده

2- موارد مصرف : علیه کنه قرمز اروپایی درختان میوه سردسیری به ثبت رسیده است ( توصیه شده)

3-مقدار مصرف : محلولپاشی به نسبت 2 در هزار از فرمولاسیون تجارتی

پادزهر

دیازپام ( پادزهر واقعی نیست و فقط سیستم اعصاب را تسکین می دهد)

ملاحظات

-

حشره کش – فوزالن

نام و  مشخصات فیزیکی و شیمیایی

1.   نام عمومی :  Phosalone

2.   کلاس :       Insecticide

3.   گروه :         ارگانوفسفره

4.   فرمول و وزن ملکولی:  (8/367) 2PS4NO C115H12C

سایر مشخصات

1- فرومولاسیون ثبت شده در ایران :    %30wp

w/v  %35 EC-

2- نام تجاری :     Zolone-

کاربرد

1- نحوه تاثیر : حشره کش و کنه کش غیر سیستمیک با اثر تماسی وگوارشی

2- موارد مصرف : علیه آفات چغندرقند و سویا –کرم سیب و به و آلو-پسیل و زنبور و ( توصیه شده)   سرخرطومی گلابی و سیب –کرم خوشه خوارمو-زنجرک به مو- پسیل و پروانه چوبخوار پسته –برگ خوار آفتابگردان – سرخورطومی یونجه –   آفات ذرت – سوسک کلراد و سیب زمینی 

3-مقدار مصرف : محلولپاشی بمیزان 2 تا 3 لیتر در هکتار یا 5/1 در هزار ( برای پسیل پسته 5/2 در هزا) از محلول تجارتی %35EC

پادزهر

آتروپین ؛ PAM 2

ملاحظات

این سم کوبین استراز خون را کاهش می دهد

حشره کش - پروموپروپیلات

نام و  مشخصات فیزیکی و شیمیایی

1.   نام عمومی :  Promopropylate

2.   کلاس :       Acaricide

3.   گروه :          بنزیلات

4.   فرمول و وزن ملکولی:  (1/428) 3O2Br16H17C

سایر مشخصات

1- فرومولاسیون ثبت شده در ایران :   w/v%50EC      w/v%25EC-

2- نام تجاری :   Nroron-

کاربرد

1- نحوه تاثیر : کنه کش تماسی ، غیرسیستمیک

2- موارد مصرف : علیه کنه تار عنکبوتی چغندرقند –کنه زرد شرقی و کنه قرمز مرکبات ( توصیه شده)   

3-مقدار مصرف : برای چغندر قند 2/1 لیتر در هکتار اوایل تابستان از 25%EC- برای مرکبات یک در هزار اواخر بهار و اوایل تابستان از 25%EC

پادزهر

-

ملاحظات

این سم دارای دوام زیاد است و برای کنه هایی که در مقابل سموم فسفره مقاوم شده اند در دز بالا مصرف می شود.

پدیدآورنده:مهندس مجتبی شریعت‏پناهی،

خلاصه:

کلمات کلیدی:

،

نام خانوادگی: آراسه ARACEAE

سرزمین اصلی: نواحی حاره آمریکا، برزیل

و کلمبیا.

دیفن باخیاDIEFFENBACHIA برای اغلب خانواده‏ها نامی آشناست. گیاهی است همیشه سبز که سی گونه دارد.

دیفن باخیای آمونا D_AMOENA

به نواحی حاره آمریکا تعلق دارد. این گونه، به طور متوسط شصت تا صد و بیست سانتی‏متر رشد می‏کند. برگهایش سبزند و لکه‏های سفید یا کرم دارند. طول برگهای آمونا پنجاه تا شصت سانتی‏متر است.

گونه دیگری به نام پیکتا D_PICTA که بومی برزیل و کلمبیاست، برگهایی به رنگ سبز همراه با لکه‏های سفید، کرم و یا نقره‏ای دارد.

گونه پیکتا چهل سانتی‏متر رشد می‏کند و طول برگهایش سی سانتی‏متر است.

در بعضی از واریته‏های پیکتا دمبرگها، شیری‏رنگند.

روش پرورش دیفن باخیا

گرما:

به طور کلی گیاهی گرمادوست است و در زمستان مناسبترین درجه حرارت 13 تا 18 درجه سانتی‏گراد و در تابستان بیشتر از بیست و چهار درجه سانتی‏گراد است.

موقعی که هوا خیلی گرم باشد، بهتر است به طور مرتب آب روی برگهایش پاشیده شود.

در هوای گرم اگر غبارپاشی نشود، برگهایش قهوه‏ای گشته، خود را جمع نموده و می‏ریزند. در این صورت بهتر است آن را به محل خنک منتقل کرده و آب بیشتری به آن بدهید.

در مورد اسپری کردن آب روی برگهایش به این نکته توجه داشته باشید که وقتی نور آفتاب روی برگهایش قرار دارد، نباید آنها را خیس کرد، زیرا در این صورت دچار سوختگی برگ گشته و روی پهنک‏برگ لکه‏های قهوه‏ای ظاهر خواهد شد.

نور:

دوستدار محیطی سایه‏روشن است. مناسبترین موقعیت، زمانی فراهم می‏آید که در محلی پرنور و به دور از تابش مستقیم آفتاب قرار داشته باشد.

در صورتی که در محل کم نور و سایه برای مدت طولانی قرار گیرد، ساقه‏ها و برگهایش استحکام خود را از دست داده و رشد بی‏رویه می‏کنند. در این صورت گیاه زشت و بدقواره می‏شود و ساقه‏هایش خود را می‏اندازند. در محیط بسیار پرنور که نور آفتاب برای این گیاه مزاحمت ایجاد می‏کند، برگها زیبایی و جلوه خود را از دست داده، دچار آفتاب‏سوختگی خواهند شد.

علامت آفتاب‏سوختگی، خشکی و قهوه‏ای شدن لبه و اطراف برگهاست.

آبیاری:

نیازش به آب متوسط است. در تابستان هر هفته دو تا سه بار و در زمستان فقط یک بار به آن آب بدهید.

روش دقیقتر برای پیدا کردن زمان آبیاری دیفن‏باخیا آن است که اجازه بدهید سطح خاک خشک شود. هر وقت خاک رطوبت خود را از دست داد و خشک شد، به آن آب بدهید. آب کم، موجب توقف رشد و ریزش برگها می‏گردد. البته ریزش برگهای دیفن باخیا ممکن است علتهای دیگری نیز داشته باشد.

دیفن باخیا به آب زیاد حساسیت دارد. اگر به طور بی‏رویه به آن آب بدهید، خیلی زود دچار پوسیدگی ساقه می‏گردد.

یک قارچ بیماری‏زا به نام «بوتری‏تیس» در مواقعی که رطوبت هوا زیاد بوده و گیاه در سرما قرار داشته باشد، یا آب زیادی به آن داده باشید، آبکی و لهیده شدن و پوسیدگی برگ و ساقه را به وجود می‏آورد. ضمنا برگهای پایینی زرد می‏شوند. بنابراین بهتر است جنس خاک و محلی را که گیاه در آن قرار دارد، از نظر نور و درجه حرارت بشناسید و با دقت و رعایت برنامه زمانبندی شده، به آن آب بدهید.

خاک:

مناسبترین خاک برای دیفن باخیا مخلوطی است از سه قسمت خاک جنگلی، خاک برگ، و یک قسمت خاک معمولی باغچه.

کودپاشی:

از اوایل بهار تا اواسط پاییز هر هفته یک بار به غلظت 3 گرم در لیتر کود تقویتی را در آب حل نموده و به گیاه بدهید.

تکثیر:

الف ـ در بهار قلمه‏هایی به طول ده سانتی‏متر از ساقه برداشته و به صورت عمودی در ماسه قرار دهید. (شکل 1)

(شکل 1)

ب ـ در بهار قلمه‏هایی به طول پنج سانتی‏متر از ساقه‏های ضخیم که دارای چند جوانه هستند، برداشت کرده و به صورت افقی در ماسه قرار دهید. (شکل 2)

(شکل 2)

ج ـ پاجوشهایی که کنار پایه اصلی سبز می‏شوند، از گلدان خارج کرده و به گلدان دیگری منتقل کنید. (شکل 3)

(شکل 3)

نکات مهم در نگهداری

دیفن باخیا

ریزش برگهای دیفن باخیا مهمترین مشکل نگهداری این گیاه است. البته در دیفن باخیاهای مسن، ریزش برگهای پایینی تا حدودی امری طبیعی است.

با رعایت نکاتی که گفتیم، می‏توان از ریزش برگها جلوگیری کرد. اگر ریزش برگها تا حدی بود که گیاه زشت و بد منظره شد، با روش قلمه به ازدیاد آن بپردازید.

توقف رشد دیفن باخیا هم موضوع مهمی است. با تغذیه بموقع و زیر و رو کردن خاکهای سطحی و ایجاد تهویه کافی در خاک، برای رشد بیشتر تحریک می‏شود.

توضیح:

بعد از برداشتن قلمه آن را یک روز در سایه نگهداری کنید، تا شیرآبه داخل ساقه خشک شود.

رشته باغبانی یکی از مهمترین رشته های کشاورزی است که داوطلب گروه آزمایشی علوم تجربی می تواند آن را انتخاب کند. با توجه به افزایش  روز افزون جمعیت و احتیاج غذایی آنها، رشته باغبانی با تولید حدود 40% مواد غذایی، نقش مهمی در تأمین مواد غذایی مورد نیاز بشر دارد.   تخصصی شدن پرورش گیاهان و درختان میوه نیاز به استفاده بهینه از ابزار و امکانات و همچنین استعدادهای جوان دارد. به منظور تربیت نیروی متخصص، در آزمون سراسری، رشته مهندسی باغبانی برای تربیت متخصص در زمینه های تولید محصولات باغبانی، شامل درختان میوه ، سبزیها، درختان زینتی، گل کاری و طراحی فضای سبز ارائه می گردد.

تعریف و هدف

مهندسی باغبانی یکی از رشته های اصلی مجموعه کشاورزی است که در سطح کارشناسی در بسیاری از دانشکده های کشاورزی دانشگاههای معتبر کشور ارائه می گردد. هدف از ارائه این رشته تربیت نیروهای زبده ای است که بتوانند در زمینه های مختلف پرورش و تولید محصولات باغی، سبزی و صیفی، گلهای زینتی، طراحی فضاهای سبز و... فعالیت نمایند.

اهمیت و جایگاه در جامعه

اساسی ترین نیاز هر فرد، تأمین نیاز غذایی اوست. با توجه به محدود بودن زمین و آب برای جوامع رو به رشد، باید حداکثر محصول را از زمینهای زیر کشت به دست آورد. محصولات باغبانی در دنیا، علاوه بر تأمین بخشی از غذای مورد نیاز بشر، در تأمین سلامتی انسان جایگاه ویژه ای دارد. تولید گلها و گیاهان زینتی سبب انبساط و شادی روح انسان و تقویت سلامت روانی افراد می شود. با توجه به وابستگی کشورمان به صادرات نفت، تولید محصولات باغبانی می تواند یکی از مهمترین منابع ارزی کشور باشد و جایگزین درآمد نفت شود. در حال حاضر نیز این بخش یکی از مهمترین منابع ارز آوری کشور محسوب می گردد. با توجه به این مطالب، جذب فارغ التحصیلان این رشته در وزارت کشاورزی و سازمانهای وابسته و همچنین بخشهای خصوصی نظیر شرکتهای سهامی زراعی و... اهمیت قابل ملاحظه دارد و نیاز خاص به این رشته را- حتی در مقایسه با سایر رشته های کشاورزی- به وضوح نشان می دهد.

  صنعت و بازارکار

تواناییهای لازم برای داوطلبان این رشته و ادامه تحصیل در آن

برای ادامه تحصیل در این رشته- با توجه به کمیت و کیفیت دروس ارائه شده در این دوره- داوطلب باید از دانش بالایی در زمینه های علوم پایه، شیمی، فیزیک و... برخوردار باشد. همچنین توان جسمی، قدرت تجزیه و تحلیل و دقت کافی در مسائل را داشته باشد. شایان ذکر است تقریباً اکثر کارها و فعالیتهای این رشته در خارج از محیط شهری و باغهاست و توان نسبتاً بالایی را می طلبد.

  تواناییهای فارغ التحصیلان

همان گونه که اشاره شد فارغ التحصیلان این رشته می توانند پس از پایان تحصیلات مسؤولیتهای متفاوتی به عهده بگیرند، از جمله:

·       محاسبه، ساخت و اجرای گلخانه های تولید گل و سبزی، شاسی های گرم و سرد، خزانه های تولید نشا و سایر ادوات ثابت باغبانی.

·

نظارت و اجرا در کاشت باغهای پیشرفته و همچنین تولید ارقام جدید میوه و سبزی و... .

·

فعالیت در زمینه های تحقیقات کشاورزی در بخش باغبانی.

·

طراحی باغ و پارک و فضای سبز شهری و نظارت و اجرای طرحهای فضای سبز ، چمن کاری و گل کاری.

·

انجام بسیاری از کارهای نقشه برداری برای اجرا و ایجاد دقیق باغها و فضای سبز.

·

تولید نهال و پرورش گل و ایجاد نهالستان و گلستانهای پیشرفته.

·

تواناییهای فارغ التحصیلان دوره های کارشناسی ارشد و دکتری در تحصیلات تکمیلی بیشتر به جنبه های نظری و پژوهشی پرداخته می شود و دانشجویان تواناییهای علمی، پژوهشی و به طور کلی نظری خود را افزایش می دهند. افزایش توانایی، در کارهای اجرایی علمی نیز تأثیر بسزایی دارد.

نام درس:

1آبیاری عمومی

2آفات و بیماریهای مهم گیاهان زینتی، صیفی و سبزی

3ازدیاد نباتات

4اصول اصلاح نباتات

5اصول تبدیلی و نگهداری فرآورده های کشاورزی

6اقتصاد کشاورزی

7بیماریهای گیاهی

8بیوشیمی عمومی

9چایکاری و تکنولوژی چای

10حشره‌شناسی و دفع آفات

11دامپروری عمومی

12رابطه آب و خاک و گیاه

13زراعت عمومی

14سبزیکاری خصوصی

15شیمی آلی

16طراحی باغ و پارک

17علف‌های هرز و کنترل آنها

18فیزیولوژی بعد از برداشت

19فیزیک عمومی

20گیاهشناسی 1(فیزیولوژی و تشریح)

21ماشین‌های کشاورزی

22مسئله مخصوص

23میوه‌های ریز

24میوه های مناطق معتدله

25کارآموزی

26آفات مهم درختان میوه

27آمار و احتمالات

28اصلاح و بذرگیری گل و سبزی

29اصول باغبانی

30اصول و ترویج و آموزش کشاورزی

31اکولوژی

32بیماریهای مهم درختان میوه

33جلسه بحث

34حاصلخیزی خاک و کودها

35خاک‌شناسی عمومی

36درختان و درختچه های زینتی

37ریاضیات عمومی

38ژنتیک

39سبزیکاری عمومی

40شیمی عمومی

41طرح آزمایشات کشاورزی 1

42عملیات کشاورزی

43فیزیولوژی گیاهی

44گلکاری

45گیاه شناسی 2 (سیستماتیک و مرفولوژی)

46ماشینهای برداشت محصولات باغی

47مساحی و نقشه برداری

48میوه‌های گرمسیری و نیمه‌گرمسیری

49هوا و اقلیم شناسی

جنگل‌ها، سرمایه‌های ملی هر کشور محسوب می‌شوند که حفاظت و استفادة صحیح از آنها، علاوه بر ثروت‌آفرینی، بقای محیط‌زیست را نیز تضمین می‌نماید. در مطلب زیر، راهکارهای بیوتکنولوژی جهت حفظ و استفادة مناسب از این سرمایه‌های ملی، ذکر گردیده است:

مقدمه

حدود 30 درصد از سطح کرة زمین به‌وسیلة جنگل‌ها پوشیده شده است که 25 درصد از آن در قارة اروپا و فدراسیون روسیه و بقیه در سایر نقاط جهان قرار دارند (کل مساحت جنگل‌های دنیا تقریبا 9/3 میلیارد هکتار است). جنگل‌ها و مراتع از حیث تأمین مواد غذایی جامعه، مصنوعات چوبی، محصولات کاغذی، تأمین تعداد زیادی از مایحتاج عمومی جامعه، جلوگیری از فرسایش و از

بین رفتن خاک و حفظ آب و نزولات آسمانی، نقش مهمی را در اکوسیستم‌های طبیعی ایفا می‌نمایند. بنابراین تلاش برای جلوگیری از نابودی این منابع برای حفظ حیات انسان و همچنین کسب درآمد از این منابع طبیعی، از اهمیت حیاتی برخوردار است.

به‌کارگیری بیوتکنولوژی جهت حفظ و استفادة بهینه از جنگل‌ها

به‌طور کلی، بیوتکنولوژی از طرق زیر می‌تواند در زمینة حفظ و بهره‌برداری بهینه از جنگل‌ها و مراتع مفید واقع شود:

1- کشت سلول و بافت

با استفاده از روش‌های کشت بافت می‌توان گونه‌های درختان جنگلی در معرض انقراض را که در شرایط طبیعی قادر به تکثیر نیستند، از نابودی نجات داد. برای حفظ این گونه‌ها،‌ بیوتکنولوژی با هدف تکثیر انبوه در شرایط کنترل شدة آزمایشگاه و سپس کشت آنها در عرصه‌های طبیعی، نقش حیاتی در حفظ گونه‌های جنگلی در حال زوال ایفا می‌کند. در حال حاضر در شمال کشور گونه‌هایی مانند نارون، هزار، زبان‌گنجشک و نیز گونه‌هایی از درختان جنگل‌های زاگرس با این مشکل مواجه هستند که برای جلوگیری از انقراض آنها می‌توان از روش‌های بیوتکنولوژی استفاده کرد.

یکی دیگر از موارد استفاده از تکنیک کشت بافت در بخش جنگل، کوتاه کردن دوره تجدید نسل درختان جنگلی و همچنین کوتاه کردن زمان مورد نیاز برای دستیابی به پایداری فنوتیپی در درختان جنگلی می‌باشد.

2- نشانگرهای مولکولی

2-1- شناسایی سریع و به موقع ژنوتیپ‌ها

در بررسی گونه‌ها و ژنوتیپ‌ها در برنامه‌های اصلاحی درختان جنگلی و غیرجنگلی، شناسایی و تمایز سریع بین مواد تحت بررسی، مدت زمان لازم برای انتخاب و اصلاح این گونه‌ها را به‌طور چشمگیری کاهش داده و موجب تسریع فرآیند اصلاح می‌شود. بررسی ضایعات و خصوصیات درختان جنگلی با نشانگرهای فنوتیپی به ده‌ها سال وقت نیاز است که این باعث کندی کار می‌شود و زمان دستیابی به نتایج را طولانی می‌کند. کاربرد روش‌های بیوتکنولوژی، به‌ویژه نشانگرهای مولکولی مانند RFLP و AFLP، راه‌حل مناسبی برای تسریع اصلاح گونه‌های جنگلی و کاهش مدت زمان بررسی نتایج حاصل از کارهای اصلاحی است. کاربرد روش‌های مولکولی، امکان شناسایی و ارزیابی در اولین مراحل رشد گیاه را فراهم می‌کند و زمان لازم برای رسیدن به اطلاعات مورد نیاز را به حداقل می‌رساند.

2-2- انتخاب بر اساس نشانگر به‌منظور بهبود کمی و کیفی فرآورده‌های جنگلی

مهمترین عواملی که انجام برنامه‌های اصلاح درختان جنگلی را به شیوة سنتی محدود می‌سازد عبارتند از:

الف) زمان بر بودن (طولانی بودن نسل‌ها در گیاهان جنگلی)

ب) نبود دانش کافی در مورد روابط بین ساختارهای ژنوتیپی و فنوتیپی درختان در یک زمان واحد

ج) وجود مشکلات زیاد در کنترل فرآیند انتخاب در مورد گیاهانی با گرده‌افشانی باز.

باید توجه داشت که نمی‌توان بر اساس خصوصیات ظاهری در مراحل اولیه رشد درختان، خصوصیات درختان بالغ را پیش‌بینی کرد و بنابراین ارزیابی کامل به روشی سنتی به زمان زیادی نیاز است.

2-3- کاربرد نشانگرها در استفادة صنعتی از جنگل‌ها

سرعت رشد و فرم درخت در جنگل‌های صنعتی، تعیین‌کننده ارزش و بازده اقتصادی آن است. اصلاح و تولید درختان با سرعت رشد زیاد و فرم متناسب، به‌منظور استفادة بهینه از منابع جنگلی، از اولویت خاصی برخوردار است و موجب افزایش بازده اقتصادی جنگل‌های موجود خواهد بود. افزایش بهره‌وری از جنگل و به خصوص افزایش کیفیت چوب و الوار از موارد مهم در مدیریت جنگل محسوب می‌شود. در این زمینه، برنامه‌های وسیعی در نقاط مختلف دنیا و به‌خصوص در سطح اروپا با استفاده از برنامه‌های اصلاح کلاسیک و انتخاب به کمک نشانگر در جریان است. برخلاف بسیاری از گیاهان زراعی، تاریخچة انتخاب و اصلاح گونه‌های درختان جنگلی نسبتاً کوتاه است (بزرگترین برنامه اصلاحی سیستماتیکی که تاکنون صورت گرفته بروی گونه‌هایی از اکالیپتوس و کاج بوده است)؛ بنابراین برای تسریع چرخة اصلاح این درختان، ابزارهای بیوتکنولوژی و از جمله نشانگرهای مولکولی، می‌توانند راه‌گشا باشند و فرآیند شناسایی صفات کمی و کیفی مطلوب را شتاب بخشند.

2-4- سایر کاربردهای نشانگرها

از جمله کاربردهای دیگر نشانگرهای مولکولی در بخش جنگل موارد زیر است:

شناسایی کلون‌های برتر، شناسایی آلودگی جنگل‌ها، برآورد تنوع ژنتیکی به منظور استفاده از آن در استراتژی‌های نمونه‌گیری، حفاظت ژنتیکی و حفاظت از کلکسیون‌های جمعیت‌های اصلاحی. ارزش واقعی نشانگرها را می‌توان در به‌کارگیری آنها در تحقیقاتی دید که جهت فهم مکانیزم‌های پایة ژنتیکی و فیزیولوژیکی صورت می‌گیرند.هم‌اکنون تحقیقات هدفمندی در جهت شتاب‌دهی به توسعة استفاده و بکارگیری نشانگرهای مولکولی جهت غربال‌گری گونه‌های جنگلی در سطح دنیا در حال انجام است.

3- مهندسی ژنتیک

برخی از استراتژی‌های اصلاحی در درختان جنگلی، بر روی افزایش کمی صفاتی است که از قبل وجود داشته‌اند. در حالی که در برخی از استراتژی‌ها، هدف، وارد کردن صفاتی جدید به گیاه میزبان است. تکنیک‌های DNA نوترکیب در هر دو مورد می‌تواند مؤثر باشند. مهندسی ژنتیک می‌تواند جهت اصلاح درختان جنگلی در زمینه‌های مختلفی به‌کار ‌رود. برخی از این زمینه‌ها عبارتند از:

3-1- ایجاد گونه‌های جنگلی مقاوم به آفات و بیماری‌ها

یکی از روش‌های حفظ گونه‌های مهم جنگلی، حفاظت آنها از آفات و بیماری‌های شایع است. گفتنی است که تعدادی از گونه‌های مهم جنگلی که از اهمیت زیادی برخوردارند، در جنگل‌های صنعتی شمال کشور، در اثر حملة برخی از بیماری‌هایی که اپیدمی شده‌اند، رو به انقراض و نابودی هستند (از جمله بیماری مرگ درختان نارون). برای جلوگیری از زیان وارده و انقراض این گونه‌ها، اقدامات جدی باید به عمل آید. از طرفی، استفاده از سموم، موجب برهم خوردن تعادل زیست‌محیطی، صرف هزینه زیاد و مقاومت تدریجی آفات به سموم می‌شود و از نظر عملی نیز کاربرد سموم در چنین سطح گسترده‌ای امکان‌پذیر نیست. در این رابطه می‌توان از روش‌های مطمئن و بدون زیان‌های زیست‌محیطی مانند انتقال ژن‌های مقاوم به عوامل قارچی و باکتریایی بیماری‌زا، استفاده کرد. برای جلوگیری از زیان حشرات، می‌توان ژن‌هایی را که کدکننده یکسری مواد کشنده حشرات هستند به گیاه منتقل کرد و گیاه را در برابر حمله آفات، مقاوم ساخت. در این رابطه، انتقال ژن Bt به درختان جنگلی، معمول‌ترین شیوه‌ای است که تاکنون استفاده شده است.‌ برای مثال، در سال 1990، حدود 60 درصد از کل برنامه‌های کنترل آفات در آمریکای شمالی، به‌خصوص مبارزه با کرم جوانه (Budworm) و نوعی پروانه (Gypsy moth) با استفاده از باکتری Bt انجام شده است.

البته محدودیتی که در استفاده از Bt وجود دارد، این است که طیف عمل باکتری Bt بسیار باریک است، یعنی تنها بر گروهی از آفات تأثیرگذار است. همچنین نور آفتاب می‌تواند اسپور و سم این باکتری را غیرفعال کند. البته بیوتکنولوژی توانسته است با شناسایی و انتخاب باکتری‌های اصلاح شدة مؤثرتر و همچنین تکنولوژی DNA نوترکیب، نقش مهمی را در ایجاد مقاومت درختان جنگلی به آفات بازی نماید. آمارهای مربوط به کشور آمریکا نشان می‌دهد، سالانه یک میلیارد دلار بر اثر حمله حشرات و بیماری‌ها به جنگل‌های این کشور خسارت وارد می‌آید. اگر مطالعه‌ای جامع در مورد خسارت ناشی از آفات و بیماری در کشور صورت گیرد، مشخص می‌شود که رقم ضرر و زیان در کشور ما نیز بالا است. مثال‌های موفقی که در زمینة تولید درختان مقاوم به حشره در سطح دنیا وجود دارد عبارتند از: صنوبر، کاج و اکالیپتوس مقاوم به حشره.

3-2- ایجاد گونه‌های جنگلی مقاوم به تنش‌های غیر زنده(سرما، خشکی، شوری و غیره)

از جمله فاکتورهای محدودکنندة کشت گونه‌های جنگلی در برخی مناطق، وجود شرایط نامساعدی چون کمبود آب، شوری خاک و سرما است. روش‌های بیوتکنولوژی برای غلبه بر این محدودیت‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرند. در این زمینه، استراتژی‌های مختلفی وجود دارد که از آن جمله انتقال ژن‌های مقاومت در برابر تنش‌های محیطی به گونه‌های حساس است. برای مثال، انتقال ژن‌های القاپذیر در مقابل تنش کم‌آبی، گرما و سرما به گیاهان، برای تحمل شرایط کمبود آب و نیز تولید پایه‌های مقاوم به شوری که امکان استقرار گونه‌ها را در زمین‌های شور فراهم آورد. در ارتباط با عرصه‌های جنگلی کشور، کمبود آب و نزولات جوی،‌ به‌ویژه در جنگل‌های زاگرس، از عوامل عمدة کاهش رشد و استقرار گونه‌ها است. با توجه به گسترة وسیع این جنگل‌ها و اهمیت آنها از نظر اکولوژیکی و نیز حفظ خاک و نزولات آسمانی،‌ تحقیقات پیرامون حل مشکلات فراروی این جنگل‌ها، حایز اهمیت ملی است. در این رابطه تولید پایه‌های مقاوم در مقابل تنش‌های خشکی با استفاده از روش‌های مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی،‌ اهمیت به‌سزایی در حفظ منابع طبیعی کشور دارد.

3-3- افزایش تولید چوب

بر اساس گزارش (FAO 2001-1999)، مصرف الوار صنعتی جهان در سال 2000، بین 6,1 تا 2,2 میلیارد متر مکعب بوده است. مصرف چوب، سالانه حدود 7,1 درصد رشد دارد و پیش‌بینی می‌شود تا سال 2010 مصرف چوب حدود 20 درصد (9,1 میلیارد مترمکعب) بیش از زمان حال خواهد شد. در حال حاضر فرآورده‌های چوبی، یک صنعت 400 میلیارد دلاری را در سطح جهان به خود اختصاص داده است و حدود 3 میلیون نفر را در سراسر گیتی به‌کار گرفته است. بنابراین مشاهده می‌شود که با ورود مواد جایگزین چوب به بازارهای جهان، نه‌تنها چوب ارزش خود را از دست نداده است، بلکه میزان مصرف آن مرتباً در حال افزایش است. در این زمینه بیوتکنولوژی با تولید پایه‌های دارای رشد بیشتر و سریع‌تر و نیز چوب باکیفیت‌تر، می‌تواند نقش مهمی ایفا نماید. باید گفت که بهبود کیفی الیاف سلولزی گونه‌های جنگلی،‌ نیازهای صنایع کاغذسازی را نیز تامین کرده و نیاز جامعه را در این زمینه برطرف خواهد کرد که در قسمت بعدی مورد بحث قرار گرفته است.

3-4- بهبود کیفیت چوب مورد استفاده در صنعت کاغذسازی

کیفیت چوب، یکی از الزامات صنعت کاغذسازی است. در صنعت کاغذسازی، چوبی با کیفیت محسوب می‌شود که میزان سلولز آن زیاد و میزان لیگنین آن پایین باشد. در روش‌های سنتی، برای جداسازی لیگنین از چوب، از مواد شیمیایی استفاده می‌شود که گاهاً خطرناک و نیازمند صرف انرژی و هزینة زیاد است. بنابراین افزایش نسبت سلولز به لیگنین از طریق ژنتیکی، علاوه بر افزایش کیفیت چوب و همچنین افزایش رشد درختان، می‌تواند آلودگی‌های حاصل از کارخانجات کاغذسازی را کاهش دهد. در این زمینه، مهندسی ژنتیک از طریق راه‌کار آنتی‌سنز (Antisense) می‌تواند بیوسنتز لیگنین را اصلاح کرده و درصد آن را در چوب کاهش دهد و بنابراین هزینه‌های تولید خمیر کاغذ و به همان اندازه مصرف مواد شیمیایی و انرژی را در ساخت خمیر کاغذ کاهش دهد.

محدودیت‌های استفاده از مهندسی ژنتیک در بخش جنگل و افق‌های آینده

یکی از محدودیت‌های استفاده از مهندسی ژنتیک در بخش جنگل، نگرانی از فرار ژن‌های مهندسی‌شده، به درون جمعیت‌های وحشی است که احتمال می‌رود به مرور زمان، الگوی طبیعی جنگل را دچار تغییر کند. البته این نگرانی را می‌توان از طریق تولید درختان مهندسی‌شدة عقیم، تا حدود زیادی مرتفع کرد.

فاکتور مهم دیگری که استفاده از مهندسی ژنتیک را در گونه‌های جنگلی محدود می‌سازد، عدم وجود دانش کافی در مورد زیربنای مولکولی صفاتی در درختان است که از لحاظ صنعتی برای انسان مهم‌تر هستند و ارتباط بیشتری با رشد درختان و کیفیت چوب دارند. این محدودیت نیز با تکمیل ژنوم برخی درختان مهم جنگلی، مانند صنوبر، کاج، سپیدار و همچنین ایجاد بانک‌های اطلاعاتی EST در حال رفع شدن است.

محققین بر این باورند که پیشرفت دانش مولکولی با ساخت نقشه‌های ژنی و توالی‌یابی ‌ژنوم گونه‌های جنگلی این امکان را فراهم کرده است تا دستورزی چندین ژن به‌طور همزمان برای دستیابی به صفات اقتصادی مهم، قابل انجام شود.

نتیجه‌گیری

در مطالب فوق، مشاهده شد که بیوتکنولوژی می‌تواند در بخش جنگل نیز مانند سایر زمینه‌ها، بسیار مفید واقع شود. بنابراین با توجه به وسعت زیاد جنگل‌ها و مراتع کشور (سطح جنگل‌های کشور بالغ بر 12 میلیون هکتار است که از این سطح، حدود 5/1 میلیون هکتار جنگل‌های صنعتی خزری، 5,4 میلیون هکتار جنگل‌های منطقه زاگرس و بقیه جنگل‌های پراکنده مرکزی، جنوبی و ارسباران است) و اهمیت حیاتی این منابع، هرگونه تحقیقی که منجر به افزایش تولید و یا دفع ضایعات این بخش شود،‌ منجر به بازده کلان اقتصادی خواهد شد.

جنگل‌ها و مراتع کشور، از منابع طبیعی تجدیدشونده هستند و برای حل مشکلات این منابع باید به گونه‌ای عمل کرد که موجب به بار آمدن ضایعات زیست‌محیطی نشود و با حداقل سرمایه‌گذاری بتوان به حداکثر بهره‌برداری زسید. کاربرد بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک با هدف افزایش بازده از یکسو و جلوگیری از خسارات و ضایعات از سوی دیگر، این امکان را به‌وجود می‌آورد تا با حداقل ضایعات زیست محیطی و صرف حداقل سرمایه به حداقل رسیده، تولید در سطح کلان افزایش یافته و توسعة پایدار محقق شود. علاوه بر این، در صورت توجه بیشتر به بیوتکنولوژی جنگل، امکان اشتغال‌زایی مناسبی وجود دارد.

مآخذ:

1ـ نادری‌ شهاب‌، محبت‌علی. 1377. تحقیقات‌ بیوتکنولوژی‌ در راستای‌ افزایش‌ بازده‌ جنگلها و مراتع‌. رهیافت‌، شماره‌ 19.

2- Campbell, M. M., A. M. Brunner, H. M. Jones, and S. H. Strauss. 2003. Plant Biotechnology Journal (1) 141-154.

3- Gartland, K. M. A., R. C. Kellison, T. M. Fenning. 2002. Forest Biotechnology and Europe’s Forests of the Future. A Challenge Document for Presentation and Discussion at Forest Biotechnology in Europe: Impending Barriers, Policy, and Implications Edinburgh, Scotland. http://www.forestbiotech.org/pdffiles/europe.pdf.

4- Globerman, S., I. B. Vertinsky. 1995. Forest Biotechnology in Canada: Analysis of Intellectual Property Rights and Protection of Higher Life forms. http://collection.nlc-bnc.ca/100/200/301/ic/ippd-dppi/forest_biotechnology-e/globeref.pdf.

5- Kirk, T.K.1994. Technical overview of forest biotechnology research in the U.S. Proceedings of the 6th international Conference on Biotechnology in the Pulp and Paper Industry: Advances in Applied and Fundamental Research

تشخیص علائم کمبود بُر در تعدادی از محصولات باغی و زراعی:

کمبود بُر در درختان میوه سبب رشد و نمو ضعیف پرچم ها کاهش مدت گرده افشانی موثر و در نتیجه کاهش تشکیل میوه و نکروزه شدن پوست تنه درخت سیب و لکه های چوب پنبه ای و ترکیدن میوه ها و تنه درخت و باد زدگی گلهای گلابی میشود. کمبود بُر در گلابی همچنین باعث از بین رفتن گل پیش از باز شدن میشود. بُر در انتقال قندها نقش اساسی داشته و کمبود آن سبب کاهش قند میشود.

علائم کمبود بُر در سیب:

کمبود بر در سیب به صورت سیاه شدن وسط سیب و بد شکلی میوه و چوب پنبه ای شدن بافت و پوست میوه و ترک خوردن تنه درخت ظاهر میشود.

علائم کمبود بُر در گلابی:

یکی از اولین علائم شناسایی کمبود بر در گیاهان مرگ منطقه مریستمی است که منطقه حساس ویژه گلهاست. کمبود بر سبب کاهش تشکیل میوه در گلابی و انواع درختان میوه میشود.

علائم کمبود بُر در گریب فروت:

در اثر کمبود بر تشکیل میوه در انواع درختان ازجمله گریب فروت آسیب میبیند و میوه های تشکیل شده بد شکل میشوند.

علائم کمبود بُر در انگور:

در تاکستانها کمبود بر سبب کاهش تشکیل میوه در انگور میشود. در شرایط کمبود بر خوشه های انگور خالی از میوه میباشد و نشان میدهد که عمل تلقیح کامل صورت نگرفته است.

علائم کمبود بُر درچغندر قند:

کمبود بر سبب شکسته شدن بافتهای داخلی ریشه و در نتیجه موجب ایجاد قسمتهایی تیره میشود که به آنها قهوه ای شدن یا دل سیاهی میگویند.

علائم کمبود بُر در گندم: در اثر کمبود بر ریشک سنبله های گندم از هم بازتر و با زاویه بیشتری به خوشه می ایستند و تحت چنین شرایطی دانه بندی در خوشه گندم نیز افت پیدا میکند.

علائم کمبود بُر درآفتابگردان:

کمبود بر سبب کرکدار شدن و شکنندگی قسمت فوقانی ساقه و دمبرگ و تغییر شکل طبق و ضعف دانه بندی میشود.

برگرفته از کتاب استفاده از عناصر کم مصرف در کشاورزی تالیف عبدالحسین ضیائیان چاپ نشر آموزش کشاورزی و از کلوب دانشجویان و متخصصین علوم کشاورزی

Pasted from <http://alonefarmer.blogfa.com/cat-63.aspx>

زنبور ماده تریکوگراما پس از جفت‌گیری یا بدون جفت‌گیری 30 تا 70 تخم می‌گذارد. شعاع پرواز با توجه به نوع زراعت و تراکم تخم میزبان تا چند متر می‌باشد. در شرایط انسکتاریوم در حرارت 5+-22 درجه سانتیگراد با رطوبت نسبی 85-70 درصد پرورش و تکثیر و در حرارت کمتر از 12 درجه سانتیگراد فعالیت آن متوقف شده به خواب (دیاپوز) می‌رود. در مرحله پیش‌شفیره و شفیرگی می‌توان این حشره را در یخچال در حرارت 2+-4 درجه سانتیگراد بمدت 1 تا 2 ماه به حالت استراحت ذخیره نمود.

تکثیر و تولید انبوه:

برای اینکه زنبور تریکوگراما را به اندازه زیاد افزایش دهیم لازم است پروانه‌های میزبان واسط آزمایشگاهی انتخاب گردند. در بین آفات انباری تخم پروانه بید غلات

Sitotroga Cereallela از هر نظر مناسب شناخته شده و از آن در انسکتاریوم‌های بخش آفات و بیماری‌های گیاهی مراکز تحقیقات کشاورزی و حفظ نباتات بدلیل وجود این آفت در کشور و بومی بودن آن، در واحدهای تولید انبوه و تکثیر زنبور بهره‌برداری می‌شود.

خبر رهاسازی و تولید انبوه اولین برنج تراریخته جهان در جمهوری اسلامی ایران که برای تولید آن از هیچ‌گونه سم زیانبار شیمیایی استفاده نمی‌شود بازتابهای مختلفی را در ایران به دنبال داشته است. اگرچه دهها نفر از برجسته‌ترین متخصصین و کارشناسان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و جهاد کشاورزی به طور متفق‌القول از این خبر ابراز مسرت کرده و با ارسال نامه‌ای سرگشاده به رییس جمهور از ممانعت‌های برخی افراد نا آگاه ابراز نگرانی کرده‌اند، سازمان حفاظت محیط زیست همچنان و بدون ارایه کوچکترین دلیل و مدرکی بر "مسموم بودن" این نوع برنج تراریخته پافشاری کرده و موجبات جلوگیری از توسعه علم و فناوری را فراهم می‌آورد. در این میان اما به نظر می‌رسد این خبر در سطح جهانی بازتاب بسیار مطلوبی در بین متخصصین برجسته دنیا داشته است.

دکتر ایلیمار آلتوسار(Illimar Altosaar) ، پروفسور دانشکده پزشکی دانشگاه اوتاوای کانادا ضمن ارسال پیام تبریکی به دکتر قره‌یاضی، مجری طرح تولید برنج تراریخته، اظهار داشت:

من امروز خبر مسرت بخشی از موسسه تحقیقات بین‌المللی برنج (IRRI) دریافت نمودم، تبریک می‌گویم. اخبار جمعه گذشته ABRC در خصوص برنج تراریخته در سایت Iran Mania خبر بسیار داغی بود. من بسیار خوشوقت خواهم شد که جنابعالی بطور مفصل روشهای کار و چگونگی انتقال ژن و سیستم بیان آن در طارم مولایی تراریخته را برایم ارسال دارید. اطلاعات مربوطه را در کجا انتشار داده‌اید؟ تصور می‌فرمایید چه زمانی در مقیاس وسیع در ایران تولید خواهد شد؟ از کدام پیشبر اختصاصی برگ استفاده نموده‌اید؟ من خیلی خوشحال خواهم شد جزئیات مربوط که این پیشرفت عظیم و مهیج را به طور مستقیم از جنابعالی بشنوم. ایران مجدداً در جهان رهبری می‌کند