برای از بین بردن کلنی های تازه تاسیس موریانه ها که خسارتهای زیادی را به محصول خرما وارد می کنند، شخم زدن در اواخر آذر و فروردین ماه توصیه شده است،
مهندس بهار راد- محقق موسسه تحقیقات خرما و میوه های گرمسیری با اعلام این مطلب در گفت و گو با ایانا گفت: با توجه به نقش درخت نخل در اقتصاد کشور، شناسایی و حل مسائل و مشکلات مربوط به این محصول لازم و ضروری است.
وی افزود: آفت موریانه خرما یکی از آفاتی است که سالیانه خسارت زیادی به کیفیت و کمیت تولید این محصول وارد می کند.
مهندس راد با اشاره به اینکه در بعضی فصول، تراکم این آفت در نخلستانها زیاد است، گفت: بهترین زمان برای شخم زدن زمینهای اطراف نخلستان، به منظور از بین بردن کلنی های تازه تاسیس موریانه، اواخر آذر و فروردین ماه است.
وی در خصوص نحوه خسارت این آفت گفت: جایگاه اصلی موریانه ها داخل خاک اطراف درخت نخل است که به مرور از خاک به داخل تنه درخت نفوذ کرده و به تونل زدن در زیرپوست اقدام می کنند.
مهندس راد افزود: با افزایش جمعیت این آفت و از بین رفتن آوندهای درخت، به مرور زمان درخت نخل ضعیف، محصول کم و در نهایت خشک می شود.
وی رعایت بهداشت در باغ از جمله مبارزه با علفهای هرز و عمل تکریب و استفاده از سموم تدخینی چون هوستاتیون را از جمله روشهای مبارزه ذکر کرد و افزود: از آنجایی که استفاده از روشهای شیمیایی مشکل است، با عمل تکریب یعنی کوتاه کردن دم برگهای اضافه می توان تا حد زیادی با موریانه ها مبارزه کرد.

 نتیجه برداشت روز افزون از این عناصر و عدم برگشت آنها به خاک می باشد. میزان برداشت عناصر غذایی به خصوص عناصر کم مصرف به علت برداشت بیشتر و افزونتر از خاک که در نتیجه کاشت ارقام اصلاح شده ، مصرف کودهای شیمیایی و مدیریت بهتر حاصل شده بسیار زیاد بوده و با پیشرفت بیشتر در امور مختلف مرتبط با کشاورزی ، روند از دست دادن عناصر کم مصرف خاک بیشتر خواهد شد .
گیاهان پر بازده ، دارای معایبی نیز می باشند از جمله آن دسته از گیاهان نسبت به شرایط خاک حساسیت نشان داده ، احتیاج به مواد غذایی فراوان دارند و خود قادر به جذب آنها از خاک های متوسط نیستند . این گیاهان معمولا در مقابل کمبودها حساس بوده و بیشتر از گیاهان بومی به کمبود عناصر کم مصرف دچار می شوند .
کمبود آهن که منشا بروز رنگ پریدگی خاصی به اسم زردی می شود در بیشتر خاک های کشور و در مورد گیاهان متعددی قابل مشاهده است . خسارت آن در درختان میوه نواحی خشک و گیاهان زینتی قابل توجه می باشد . مرکبات شمال و جنوب و تا حدی پنبه نیز از کمبود آهن صدمه می بینند . پراکندگی کمبود آهن با پراکندگی درختان میوه تطبیق می کند . خراسان ، اصفهان ، کرج و آذربایجان مراکز شدت کمبود آهن می باشند . قابلیت جذب آهن در خاک ها تحت تاثیر عواملی از قبیل عدم تهویه کافی و نبود مواد آلی کافی به شدت کاهش می یابد و در این شرایط کمبود آهن ظاهر می شود . در مقابل ، تهویه خاک ، افزایش کودهای آلی و سبز و مصرف کودهای آهن دار باعث افزایش محلولیت آهن خاک می شوند . حساسیت گیاهان به کمبود آهن متفاوت است و حتی در بین یک گونه ، واریته های مختلف عکس العمل متفاوتی دارند .
علامت اصلی کمبود آهن زردی یا کلروز است . این زردی معمولا در برگ های جوان دیده می شود و از آنجا تمام برگ های درخت به این حالت در می آیند . رنگ پریدگی معمولا میان رگبرگ ها بوده و خود رگبرگ ها سبز باقی می مانند و رگبرگ ها به صورت شبکه سبزی درزمینه زرد ظاهر می شوند. در بعضی انواع مانند گلابی برگ ها اصولا سفید رنگ می شوند و رگبرگ ها نیز از زردی ناشی از کمبود آهن در امان نخواهند بود .
قدم اول در زمینه کمبود آهن پیشگیری از بروز این کمبود است . برای پیشگیری از بروز کمبود آهن باید شرایط محلولیت و قابلیت جذب بیشتر آهن را از طریق زیر برطرف نمود :
 عدم مصرف آب های سنگین
 افزایش مواد آلی و کود سبز به خاک، زدن شخم کافی وتهویه بموقع خاک
 انتخاب پایه و پیوندک مناسب و مقاوم به کمبود آهن
در گلکاری ، پیشگیری از کمبود آهن ، کاشت گیاهان در خاک های اسیدی و مصرف کلات های آهن از ابتدای تهیه گلدان است . نگارش : مهندس رفیع افتخار

برای اولین بار در ایران هندوانه مکعبی توسط 3 شرکت خصوصی به تولید انبوه رسیده است. مهندس حسین خادمیان، کارشناس ارشد زراعت و مدیر پروژه تولید هندوانه مکعبی گفت: از چندی پیش انجام آزمایشاتی در خصوص تولید هنداونه مکعبی آغاز شد، البته با توجه به محدود بودن تعداد آزمایشگاه‌های تخصصی سبزی و صیفی در کشور آغاز این کار با سختی‌هایی همراه بود، اما با این وجود انجام این آزمایشات با جدیت دنبال شد.

وی افزود: یکی از آزمایشات صورت گرفته در این زمینه، آزمایش هورمون “جیبرلین” بود که با استفاده از این هورمون 20 درصد افزایش عملکرد در تولید هندوانه صورت می‌گیرد، چون یکی از خصوصیات این هورمون افزایش گلهای ماده است.

مهندس خادمیان تصریح کرد: یکی دیگر از آزمایشات صورت گرفته در این زمینه انجام اصلاح ژنتیک با استفاده از ماده‌ای به نام “کولشیسین” که آلکالوئیدی از ریشه گیاهی “سورنجان” است، بود که در این آزمایش بذرهای هندوانه تیمار شده و سبب شد که تعداد کروموزوم‌های هندوانه دو برابر شود.

وی گفت: همان طور که ذکر شد استفاده از هورمون، اصلاح ژنتیک و استفاده از تکنولوژی تولید، منجر به تولید هندوانه مکعبی بدون تخم خواهد شد.

مدیرعامل شرکت اتوماسیون کشاورزی ویولت با اشاره به این که در تولید این هندوانه مجموعه شرکت‌های “VandT” مشارکت داشته‌اند، افزود: این مجموعه شرکت متشکل از 3 شرکت صنعت سازان وارش، گسترش و توسعه تورنه و اتوماسیون کاشورزی ویولت است که هزینه انجام مراحل تحقیقاتی این محصول را که بالغ بر 50 میلیون ریال بوده، تقبل کرده است و با تلاش‌های این مجموعه طی هفته آینده از مزرعه یک هکتاری که به این کار اختصاص یافته، تولید انبوه صورت خواهد گرفت و حدود 30 تن هندوانه مکعبی تولید خواهد شد.

مدیر پروژه تولید هندوانه مکعبی با اشاره به این که این پروژه در سال جاری به صورت آزمایشی اجرا شده است، گفت: هدف اصلی ما این است که از سال آینده با مشارکت و همکاری مدیریت سازمان‌های جهاد کشاورزی استان‌ها امکان تولید هندوانه مکعبی در استان‌های مستعد کشور فراهم شودو بخش دولتی اعتباراتی را به تولید این محصول اختصاص دهد.

گفتنی است: مهندس خادمیان به تازگی کتابی تحت عنوان “هندوانه تجاری” در 208 صفحه تألیف کرده که به دو زبان فارسی و انگلیسی است و در آن به خصوصیات 40 نوع هندوانه همراه با عکس رنگی اشاره شده است.

استفاده از ریز مغذی‌ها درکاشت طالبی، موجب شیرین‌تر شدن این محصول می‌شود



رییس بخش آب و خاک مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین گفت: استفاده از ریز - مغذی‌ها مانند آهن، روی و بر و همچنین کود حیوانی همزمان در کاشت و پرورش محصول طالبی، موجب شیرین‌تر شدن و افزایش تولید آن می‌شود.

مهندس محسن سیلسپور روز یکشنبه درگفت وگوباخبرنگار علمی ایرنا افزود:
با توجه به کاهش شدید مواد آلی در خاک‌های کشور و بروز مشکلات روزافزون ناشی از عدم مصرف کودهای آلی ضروری است در برنامه‌های مدیریتی کودهای آلی و ریز مغذی‌ها در مزارع به خصوص در زراعت سبزی و صیفی جات مورد استفاده قرار گیرند.

وی اظهار داشت: گیاه برای جذب و رشد به ? ??عنصر نیاز دارد که از این تعداد سه عنصر کربن، اکسیژن و هیدروژن از آب یا هوا جذب می‌شود.

وی ادامه داد: ? ??عنصر باقیمانده شامل ازت، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و گوگرد و کم مصرف شامل آهن، روی، مس ،بور، منگنز، کلر و لیبدن هستند.

سیلسپور در ادامه با اشاره به اهمیت جذب آهن و روی توسط گیاه گفت: به دلیل آهکی بودن خاک‌های کشور و بی‌کربنات بودن آبهای آبیاری عمومی، جذب عناصری همچون آهن و روی در خاک با مشکل مواجه می‌شود.

به گفته او در این راستا و به منظور برطرف کردن نیاز خاک به عناصر ریزمغذی، روش محلول پاشی این عناصر بر روی شاخ و برگ گیاه همزمان با ریختن کود دامی به صورت مخلوط خاک پای گیاه، در پیش گرفته شد.

رییس بخش آب و خاک مرکز تحقیقات کشاورزی ورامین افزود: بعد از مطالعات فراوان مشخص شد که با روش محلول‌پاشی ریز مغذی‌هاو کود دامی تولید محصول طالبی ? ??درصدافزایش یافت ومحصول شیرین‌تری به دست آمد.

وی اظهار داشت: درصد ماده آلی خاک سال به سال روبه کاهش است به خصوص در اقلیم‌های گرم و خشک، از طرف دیگر فعالیت‌های بیولوژیک خاک‌هایی که فقیر هستند به صورت چشمگیری کاهش می‌یابد، بنابراین به جهت افزایش فعالیت‌های بیولوژیک خاک ماده آلی در خاک باید افزایش یابد.

از جنگ قیمتی‌ای که آمریکا در دو سه ماه اخیر به راه انداخت برای نخستین بار پستهء آمریکایی در هامبورگ ارزان‌تر از پستهء ایرانی عرضه شد.

به نوشته سرمایه، با توجه به این‌که یکی از مزیت‌های اصلی پستهء ایران قیمت این محصول در بازارهای جهانی محسوب می‌شد، این اتفاق می‌تواند اثرات جبران‌ناپذیری بر صادرات این محصول داشته باشد. هم‌اکنون ایران به دلایل بهداشتی با کاهش 50 درصدی صادرات پسته به اروپا مواجه است ضمن این‌که بازار ژاپن را هم از دست داده است.

محسن جلالی‌پور، رییس هیات مدیرهء انجمن پسته و رییس اتاق بازرگانی کرمان، در گفت‌و‌گو با خبرنگار«سرمایه» با بیان این‌که «آمریکایی‌ها پس از سال‌ها غیبت به بازارهای چین و روسیه بازگشته‌اند»، گفت: «پستهء ایرانی غالبا 400 دلار در هر تن ارزان‌تر از پستهء آمریکایی‌در هامبورگ عرضه می‌شد اما امروز پستهء آمریکایی با توجه به افزایش تولید کالیفرنیا، قیمت خود را به 250 دلار کم‌تر از پستهء ایران کاهش داده است.»

هم‌اکنون پستهء 30/28 ایرانی در بازارهای جهانی با قیمت پنج هزار و 400 دلار در هر تن و پستهء آمریکایی 25/21 با قیمت پنج هزار و 200 دلار در هر تن به فروش می‌رسد.

او با اشاره به این که «پیشنهادهای آمریکا برای تحویل محصول جدید در مهرماه بر پایهء قیمت‌های بسیار پایینی عرضه شده است پایین بودن قیمت پستهء تولیدی ایران را از مهم‌ترین ابزارهای صادراتی دانست که برای جلب مشتری در سطح بین‌المللی می‌توانستیم روی آن تکیه کنیم.»

جلالی‌پور یادآور شد: «تشدید روزافزون کنترل کیفیت توسط کشورهای خریدار بالاخص مسالهء آفلاتوکسین از جمله مشکلات عمده بر سر راه صادرات پسته طی سال‌های اخیر بوده است به طوری که با مقررات جدید کیفی و بهداشتی واردات اتحادیهء اروپا با 15 کشور عضو از 99 هزار تن در سال 1996 به 40 هزار تن در سال گذشته باوجود 28 کشور عضو کاهش یافته است و این در حالی است که با افزایش قدرت خرید مردم و تعداد کشورهای عضو این اتحادیه امروز باید بیش از 160 هزار تن پستهء ایران در اتحادیهء اروپا مصرف می‌شد.»

او همچنین به کاهش صادرات به ژاپن از هشت هزار تن به 250 تن اشاره و تاکید کرد: «عملا ژاپن از فهرست خریداران پستهء ایران خارج شده است و شاید به زودی همین صادرات سمبلیک 250 تنی نیز قطع شود.»

رییس اتاق بازرگانی کرمان دلیل این امر را افزایش مقررات بهداشتی برای کالاهای وارداتی دانست و خاطرنشان کرد: «با توجه به این که قوانین بین‌المللی غذا توسط کدکس از سال آینده اجرا می‌شود بیم آن می‌رود که اگر ایران فورا تمهیدات لازم برای تقویت کمیتهء ملی کدکس را به کار نبندد; قوانین سخت‌گیرانه اتحادیهء اروپا برای همهء کشورها لازم‌الاجرا می‌شود.»

جلالی‌پور به تلاش‌های ایران در راستای چگونگی تدوین قوانین مزبور اشاره و بیان کرد: «به‌رغم تلاش‌های ایران قوانین به طور سخت‌گیرانه‌ای در حال تدوین و ابلاغ است و برای جلوگیری از فشار اتحادیهء‌اروپا بر کدکس، تنها راه اقدام فوری و جدی بر روی طرح‌های پژوهشی درخواستی کدکس در ایران است. امری که متاسفانه در پیچ و خم بوروکراسی افتاده و با توجه به برگزاری اجلاسی در فروردین 78، دقت کافی برای تصویب بودجه و اجرای این طرح‌های سنگین و وقت‌گیر باقی نمانده است.»

رییس هیات مدیرهء انجمن پستهء ایران همچنین از دیگر مشکلات صنعت پستهء کشور را بحران آب عنوان کرد و توضیح داد: «در غالب مناطق پسته‌خیز کشور مشکل کمبود آب نمودار شده است به طوری که در مناطق پسته‌کاری نه تنها سطح آب منابع زیرزمینی در حال افت است بلکه منابع آب شیرین با هجوم آب شور مواجهند.»

در ابتدای سال زراعی 85 یعنی مهر ماه، پستهء خشک موجود در کشور 195 تا 210 هزار تن تخمین زده شده است.

در صورتی که مصرف داخلی، خروج مسافری و وزن پوست حاصل از تولید مغز پسته را در مجموع 30 هزار تن در سال فرض کنیم موجودی قابل صدور این محصول 49 الی 64 هزار تن و معدل آن 56 هزار تن خواهد بود.

اما عرضهء موجودی عظیم پستهء آمریکا به قیمت نازل که برای اولین بار قیمت پستهء کالیفرنیا را در بازار اروپا به سطح قیمت پستهء فندقی ایران تنزل داده سبب کاهش معنی‌دار تقاضا در اروپا و برخی بازارهای دیگر شده است.

مهدی احسانی، عضو هیات علمی دانشگاه تهران، نیز در گفت‌وگو با «سرمایه» با بیان این‌که «میزان سم آفلاتوکسین در پستهء ایران به دو تا 15 واحد کاهش یافته است» اذعان کرد: «اتحادیهء اروپا سختگیرانه‌ترین قوانین آفلاتوکسین را در مورد پستهء صادراتی ایران اعمال می‌کند.»

او چین، روسیه و اتحادیهء اروپا را به ترتیب سه مقصد مهم صادراتی برای پستهء ایران عنوان کرد و افزود: «در میان این کشورها اتحادیهء اروپا سخت‌گیرانه‌ترین قوانین و مقررات مربوط به مادهء آفلاتوکسین را اعمال می‌کند.»

آفلاتوکسین که به صورت نوعی قارچ در محصولات ایجاد می‌شود می‌تواند باعث بروز بیماری‌های مهلکی از جمله سرطان کبد و کلیه شود. این سم در مقادیری اندک در پسته و سایر محصولات خشکبار دیده می‌شود اما وقتی حجم آن بالا باشد برای بدن زیان‌آور است.

سال 1997 برخی از محموله‌های صادراتی ایران به اتحادیهء اروپا بیش از 100 واحد آفلاتوکسین را در خود داشتند که در نتیجه این اتحادیه هرگونه واردات پسته از ایران را ممنوع کرد.

به اعتقاد احسانی، در حال حاضر میزان این سم در پستهء ایران به دو تا 15 واحد کاهش یافته است.

در عین حال هنوز نیز بخشی از محموله‌های صادراتی ایران به اتحادیهء اروپا بازگردانده می‌شود.

همچنین اسدالله عسگر اولادی، عضو هیات امنای انجمن پستهء ایران، گفت: «سال گذشته 16 درصد از محموله‌های پستهء صادراتی ایران به اتحادیهء اروپا عودت داده شد.»

او ضمن ناعادلانه خواندن چنین اقداماتی اظهار کرد: «ایالات متحدهء آمریکا که در زمینهء رعایت اصول بهداشتی رتبهء اول را در دنیا داراست محموله‌هایی را که حاوی کم‌تر از 20 واحد آفلاتوکسین باشند می‌پذیرد اما اتحادیهء اروپا سقفی کم‌تر از این رقم را تعیین کرده است.»

او اضافه کرد: «عودت دادن محموله‌های پستهء‌ ایران هزینه‌های زیادی را بر صادرکنندگان ایرانی تحمیل می‌کند به طوری که عودت هر 25 تن پسته 10هزار یورو برای ما هزینه دارد.»

عسگر اولادی توضیح داد: «چین با واردات 40 هزار تن بزرگ‌ترین واردکنندهء پسته از ایران بوده، روسیه و اتحادیهء اروپا هر یک با 30 هزار تن به ترتیب در مراتب بعدی قرار دارند.»

پسته مهم‌ترین محصول کشاورزی صادراتی و سومین کالای غیرنفتی صادراتی در ایران است.

در میان این کالاها، پسته پس از محصولات پتروشیمی، آهن و فولاد قرار دارد.

اصلاح ژنتیکی گیاهانی که طی این فرآیند سلولوز آنها تکه تکه می شود، امکان تولید سوخت توده های زیستی و به دنبال آن سوخت های زیستی را فراهم کرده است.
در این فرآیند جدید محققان به مهندسی ژنتیکی گیاه ذرت پرداخته تا بتوانند با استفاده آنزیم های تولیدی، برگ و ساقه های آن را به وسیله در هم شکستن سلولوز به قند تبدیل کنند. این گیاهان می توانند هزینه تولید اتانول از این روش را کاهش داده و در عین حال به سوخت زیستی تولید شده به این روش در مقایسه با سوخت زیستی تولید شده با استفاده از دانه های ذرت وجهه ای رقابتی تر بخشند. در حال حاضر استفاده از دانه های ذرت منبع اصلی تولید سوخت زیستی اتانول در آمریکاست.
منابع سلولوزی تولید اتانول همچون توده های زیستی و گیاهان خاص به شدت مورد توجه محققان قرار گرفته اند زیرا در عین ارزان بودن، فراوان نیز هستند.
اما تبدیل سلولز به عنوان یک کربوهیدرات پیچیده، به قند و سپس مخمر برای تولید اتانول، در مقایسه با تبدیل نشاسته موجود در دانه های ذرت به قند، فرآیندی پرهزینه است. مشکل اساسی آن است که درهم شکستن سلولوزعموما به آنزیم های گران قیمتی نیاز دارد که از میکروب های مهندسی شده ژنتیکی حاصل می شوند.
بر اساس گزارش تکنولوژی ریویو، اما اکنون پروفسور مریام استیکلن در دانشگاه دولتی میشیگان به همراه همکارانش به مهندسی ژنتیکی ذرت پرداخته تا آنزیم مشابهی را تولید کنند که در حقیقت میکروب های یاد شده آن را تولید می کنند.
به گفته وی، سلولوزهای گیاهی می توانند در تولید اتانول بین 30 تا 50 درصد صرفه جویی اعمال کنند.